donderdag 8 mei 2014

Berekeningen en formules

Hey wijnfans en wijnmakers,

Vandaag iets heel anders dan normaal: Berekeningen en formules. Alles wat ik hier vertel heb ik zelf berekend en uitgezocht. Ik doe een scheikundige studie dus ik zou het waarderen als je bepaalde gedeeltes gewoon accepteert, daarentegen mag je er wel wat van zeggen als je fouten ziet ;) Wanneer je niet heel scheikundig bent aangelegd kan je ook voor de formules bij het einde kijken. Oké hier gaan we dan...

Suikerberekeningen

Normaal gebruikte ik altijd de gegevens van een mede wijnblogger die ik in een formule had gezet. Nou gaf ik scheikunde bijles aan een Havo 5 klas en ging ik maar eens rekenen of het getal "18" klopte wat deze blogger berekend had. Volgens hem zou je per liter per procent 18 gram suiker moeten toevoegen. Nou nam ik dit altijd aan en kwam tot de conclusie dat al mijn wijnmeters niet goed werkten (wel dus) want die gaven altijd +/- 8% aan. Ik zal laten zien dat je ongeveer 24/25 gram per procent per liter nodig hebt. 

Allereerste willen we bij het berekenen weten wat 1 % van 1 liter is (10 ML). Daarna zocht ik de dichtheid van alcohol op (dit is de verhouding gewicht en liters) wat 0,8 is. 
10 : 0,8 = 12,5 gram alcohol.
Nu weten wij hoeveel alcohol 1% per liter is maar niet hoeveel suiker, daarom het volgende:
De scheikundige formule van het ontstaan van alcohol uit suiker is:
C6H12O6           ~>       2 CO2       +        2 C2H6O

De gram per mol verhouding van alcohol is 46. Dit kan je zien aan de samenstelling en hoe vaak het voorkomt: 

C= 2 x 12,01
H= 1,008 x 6
O= 16          +
46 G/Mol

Mol is een gewichtssoort net zoals gram die er vanuit gaat dan elk molecuul een ander gewicht heeft. Omdat we 12,5 gram alcohol hadden moeten we dit delen door 46(0,271 mol). We hadden 2 x alcohol in de formule en maar 1 x suiker, daarom ontstaat er een verhouding. Deze verhouding ontstaat doordat wat er voor de pijl staat niet kan verdwijnen en dus ook achter de pijl moet staan (evenveel moleculen). Door deze verhouding hebben we 2 maar willen we 1, daarom delen we de 0,271 door 2 (0,1356). Dit is hoeveel mol we voor 1 procent per liter aan suiker nodig hebben. Nu rekenen we de mol weer terug naar gram door weer de gram per mol verhouding uit te zoeken wat bij suiker 180,156 is:

C= 6 x 12,01
H=12 x 1,008
O=6 x 16       +
180,156 G/Mol

In plaats van het te delen zoals we bij de alcohol deden, vermenigvuldigen we het nu. we nemen dus het aantal mol (0,1356) en vermenigvuldigen dit met de gram per mol verhouding (180,156). Dus: 0,1356 X 180,156 = 24,442 gram (per procent per liter) suiker.

De vorige formule was: (L x % x 18) - aanwezige suikers = suikers toevoegen.
De formule is nu: (L x % x 24,45) - aanwezige suikers = suikers toevoegen.

Mijn excuses als er grote fouten hierdoor zijn ontstaan! Ik hoop dat de wijnwereld hier wat aan heeft ^.^

Uitleg formule

Nou leg ik iedere keer opnieuw uit hoe mijn formule werkt. Ik doe het nu in 1 keer goed zodat je het nooit meer vergeet. Zonder deze formule moet je veel meer stappen nemen en meerdere dingen berekenen.

Je wilt een wijn maken met 12% alcohol, je hebt ongeveer 14 gram per liter al in de sap zitten en je wilt 15 liter maken.
Een voorbeeld zonder formule:
Eerst kijken hoeveel suiker je nodig hebt per liter, dan vermenigvuldigen met het aantal liters.
12 x 24,45 = 293,4
293,4 x 15 = 4401
Vervolgens het aantal suiker dat erin zit vermenigvuldigen met het aantal liters om de totale hoeveelheid te weten (dit zal ca 11 liter zijn omdat de overige 4 liter opgevuld wordt met suiker en suikerwater).
11 x 14 =154 
Dan trek je dit weet van het geheel af:
4401-154=4247 gram suiker toevoegen.

Een voorbeeld met de formule:
(Liters x Procent alcohol x 24,45) -Aanwezige suikers = suikers toevoegen
(L x % x 24,45) - aanwezige suikers = suikers toevoegen.
Nu is het een kwestie van de aanwezige suikers uitrekenen en alles op de juiste plek in te vullen.
11 x 14 = 154 
(15 x 12 x 24,45) - 154 = 4247
In feite kan dit nog sneller door de liters met suikers in de formule te zetten :
(L x % x 24,45) - (Liters met suikers x gram suikers per liter) = Suikers toevoegen
(15 x 12 x 24,45) - (11 x 14) = 4247

Uiteindelijk blijft het bij jezelf welke methode je gebruikt. Ik geef alleen een oplossing. 

Dus de formules met de correcte cijfers zijn:
(L x % x 24,45) - aanwezige suikers = suikers toevoegen.
of 
(L x % x 24,45) - (Liters met suikers x gram suikers per liter) = Suikers toevoegen

Veel succes met het maken en drinken van je wijnen!
Jouir!

Bij het verspreiden en delen van deze gegevens, ook de link van deze pagina delen SVP.

woensdag 9 april 2014

Citroenwijn

Hey wijn liefhebbers,

Ik heb net een paar tentamens achter de rug, dus was het weer wijn tijd. Ik maak in me vrije tijd of tussenuren op school wijnrecepten. Ik besloot dus nu een zelfbedacht recept uit te voeren. Ik bestelde allereerste een 15 liter vat met een mand bij de brouwmarkt met een waterslot en een rubberen dop. Dit alles koste mij €31,- met verzendkosten.

Meteen de fles voorzichtig uit de doos gehaald en direct met een badje van geconcentreerd citroenzuur schoon gemaakt. Ik werk het liefste zo min mogelijk met sulfiet om meerdere redenen. Ten eerste hou ik niet van chemicaliën in het algemeen en vooral niet door mijn eten en drinken. Ten tweede ben ik van mening dat een wijn zonder chemicaliën beter smaakt, maar dat zal wel tussen mijn oren zitten.

Na enkele dagen was ik er uit wat voor wijn ik zou gaan maken. Een citroenwijn die, als het meezit, deze zomer klaar is. Ik ging dus naar de supermarkt en haalde 24 citroenen, 7 grote zoete sinaasappelen, geconcentreerd citroenzuur en 3 kg suiker. Bij het verzamelen van de citroenen is het slim om elke citroen zachtjes te knijpen en te kijken of deze geen dikke schil heeft, deze zijn vaak wat stugger en harder. Een citroen met een dikke schil is vaak wat bitterder en geeft minder sap. Je hoeft niet bang te zijn dat de wijn te zuur wordt dus als je bang bent dat er te weinig smaak aan komt zou je ook 30 citroenen kunnen halen.

Natuurlijk stonden alle medewerkers van de plaatselijke supermarkt mij raar aan te gapen toen ik met 24 citroenen aan kwam gewandeld bij de kassa. Vraagt het meisje van een jaar of 16 bij de kassa wat ik met zoveel citroenen ging doen. Ik bedacht me dat ik daar wel een leuk lolletje mee uit kon halen. Ik beantwoorde haar vraag met het meeste grappigste wat in me opkwam: "Ik ga straks een lijk oplossen in zuur". Even stond ze mij en de rest van de rij raar aan te gapen, omdat wij helemaal dubbel lagen van het lachen toen wij haar gezichtsuitdrukking zagen.

Eenmaal thuisgekomen onderging al mijn apparatuur en materialen aan een wasbeurtje met citroensap voor de 2e keer sinds het uit de doos kwam. Vervolgens sneed ik alle citroenen en sinaasappelen door de helft en perste ze uit met de sinaasappelpers. Mijn pers filtert alle pitjes en vliesjes uit de sap, ik had dus al deze pulp in een theedoek in een bak verzameld om met de hand zoveel mogelijk smaken en sappen te verkrijgen. Nadat ik alle sappen verzameld had in mijn gistingsvat en vervolgens had aangevuld met een kleine hoeveelheid geconcentreerd citroenzuur (ongeveer 15 gram) bracht ik 6 liter water aan de kook en voegde daarbij de volle 3 kg suiker aan toe. In het sap zat tot mijn verbazing slechts 240 gram suiker. Ik wou een wijn maken met ongeveer 11,5 tot 12%
Allereerste de standaard formule:
(L x % x 18) - As = toe te voegen suikers
Dan alles invullen:
(15 x 11,5 x 18 ) - 240 = 2865 gram 
(15 x 12 x 18) -240 = 3000 gram

Mijn volgende rubriek zal over deze formule gaan en zal ik er alle mogelijkheden over uitleggen.

Als ik een wijn zou maken van 12% moest ik alle suiker toevoegen. Dit scheelde mij weer meten en wegen. Ik had dus alle suiker bij het kokende water toegevoegd. Hierbij is het belangrijk dat er goed geroerd wordt zodat de suiker niet op de bodem plakt en het makkelijker oplost. Het suikerwater moet afkoelen tot ongeveer 30 / 40 graden om te voorkomen dat het vat gaat barsten.

Alles was gereed en werd dus door elkaar gemengd. Het vat was toen slechts gevuld met ongeveer 8 a 9 liter. Ik heb het vat verder aangevuld met water. Nou hoor ik je al denken: "wordt het dan niet te waterig?" Nou voordat ik het waterslot erop zet proef ik altijd heel snel even met een lepeltje die ik omgebogen heb. Het antwoord is ja en nee. Ja, het is wat aan de waterige kant. Nee, het zit vol met smaken. De truck die ik straks ga toepassen is het toevoegen van ingrediënten die veel smaak en body hebben zoals rozijnen, bananen of gedroogde pruimen. De wijn heeft na het overhevelen een vrij grote lege ruimte die opgevuld moet worden. Dit gaat straks opgevuld worden met bananensap en rozijnen. Wat je doet is 2 liter water en 6 bananen inclusief schil (gesneden) laten koken voor 15 minuten. De rozijnen, ongeveer 400 gram, moeten geweekt worden in lauw warm water voor een halve dag, dan door de helft of heel fijn gesneden worden. Na het overhevelen van de citroenwijn voeg je rozijnen toe tot je denkt dat er genoeg inzit, dan vul je het vat aan met bananensap. Meestal zakken de rozijnen naar de bodem, maar wanneer dit niet gebeurd moeten ze eruit gefilterd worden bij het bottelen. Citroenwijn a la Vin de la Famille. Jouir!


De ingrediënten voor 15 liter:

7 grote zoete sinaasappelen
24 tot 30 citroenen
3 Kg suiker
water

Ingrediënten voor na het overhevelen:
400 gram rozijnen (mogen ook gedroogde pruimen of perziken zijn)
Bananensap, gemaakt van 6 bananen en water.


Bekijk dit bericht later nog eens terug de complete samenvatting, mening en verbeterpunten van deze wijn.
Ik hoop dat jullie van mijn blog evenveel genieten als ik doe!

woensdag 19 maart 2014

Bramenwijn 2013

Hallo wijnfans,

Eindelijk... EINDELIJK... eindelijk kon ik mijn bramenwijn uit 2013 bottelen. Vorig jaar was het niet alleen een goed druiven jaar, maar ook een super bramenjaar. Door de droge en warme zomer werden (bijna) alle vruchten zoet. Ik begon dus in september in de laatste paar dagen van de zomerzon bramen te plukken bij een nabijgelegen fietspad. Ik plukte elke dag wat, maar er leek naar mijn mening geen einde aan te komen aan de oneindige hoeveelheid zoete zachte bramen. Helaas voor mij ben ik niet de enige fan van bramen. Zoals ik op het forum bibere al eens had aangegeven woon ik in een dorpje waar veel wijnkenners en wijnmakers wonen. Ik stond daar dus niet alleen te plukken, maar naast bramenliefhebbers en medewijnmakers trof ik ook veel wespen en andere gedierten aan die ik liever niet in mijn buurt wil hebben. Na veel gewurm tussen de struiken door trof ik verderop een perfecte struik waar ik alleen kon plukken zonder dat iemand de beste bramen snel weg pakten. Ik vroor dagelijks het portie geplukte bramen in voor later omdat ik na 3 dagen pas genoeg had verzameld. Deze wijn heb ik echt gemaakt met bloed, zweet en veel werk. In de avond van dag 3 ontdooide ik alle bramen die ik elke keer na afloop had gesorteerd en schoon had gemaakt. Ondertussen had ik ongeveer 150 gram vlierbessen geplukt bij de buren en was dit aan het koken met ongeveer 800 ml water. Aan het kokende water voegde ik +/- 700 gram suiker toe:

Ik wou een wijn maken met ongeveer 12%.
Zoals je kan lezen in mijn vorige stukje over berkenwijn moet ik eerst de suikerhoeveelheid in het sap opmeten. Ik had de bramen geplet en uitgeknepen en met wat pecto-enzymen een halve dag laten staan. Vervolgens nam ik 100 ml sap en ik kwam tot een suiker gehalte van 80 gram per liter.
Om dan uit te rekenen hoeveel suiker ik nog moest toevoegen vulde ik mijn formule in:
(% x L x 18) -AS = TTS
% = het gewenste hoeveelheid alcohol in procenten
L = aantal liters dat gemaakt wordt
AS = aanwezige suikers (in dit geval 80 x 5 = 400) 
TTS = toe te voegen suikers
Nu invullen:
(12 x 5 x 18 ) - 400 = 680 gram suiker

Ik had dus 700 gram suiker toegevoegd bij het kokende water met vlierbessen en een heel klein beetje zuur (ongeveer 5 gram geconsenteerd citroenzuur) omdat ik de bramen niet zuur genoeg vond en bang was dat de wijn wat slapjes zou worden. Ik liet dit suikerwater afkoelen en voegde dat daarna in een 5 liter vat met de bramensap en -schillen met een doekje of prop watten in de hals. Pas na 2 dagen voegde ik gist toe en liet dit gisten tot afgelopen week, want toen viel de wijn stil en was deze helemaal geklaard.

De wijn was donker rood/paars en je kon er met een lampje perfect doorheen kijken. Ik besloot dus deze wijn te bottelen en te labelen. Zo gezegd, zo gedaan. De wijnen zijn nu ongeveer 3 weken gebotteld en beginnen (ondanks dat ze op een donkere plek liggen) verschijnselen te vertonen dat ze aan het verkleuren zijn. Bramenwijnen staan hierom bekend en het moet dus absoluut geen teleurstelling zijn als ze lichtelijk verkleuren. Nou had ik tijdens het bottelen stiekem wat geproefd. Deze wijn is perfect, het is niet mogelijk om het anders te omschrijven. Als ik deze wijn in grote productie kon maken en verkopen was ik stinkend rijk geweest. De wijn is zacht, lichtelijk zoet en heel fruitig. Op het achtergrond proef je wat van port, bosbessen en de smaak van de bramen komen natuurlijk naar voren. Ik laat de wijn voor voorlopig nog maar liggen maar het wordt heel lastig om daar mij handen vanaf te houden. Nu ben ik opzoek naar een wedstrijd waar ik mee kan doen met deze wonderlijke wijn.



Deze wijn is absoluut een topper, of het nou komt door het jaar en het weer of dat bramenwijn altijd zo super is. 1 ding weet ik heel zeker: ik maak dit jaar het driedubbele, nee... het vierdubbele.

Voor 5 liter (genoeg voor 6 flessen):
700 gram suiker (let op! pas dit aan op jouw bramen. Deze kunnen minder/ meer suikers bevatten)
5 gram citroenzuur (ook hiervoor geldt dezelfde waarschuwing)
150 gram vlierbessen (altijd koken!)
800 ml water
3,5 / 4 kg zoete en zachte bramen




zondag 9 maart 2014

Berkenwijn

Hallo lezers, allereerst een introductie: mijn naam is Maurice, ik ga dit najaar starten met een opleiding biotechnologie op HBO niveau waarna ik ga veredelen met planten. Als hobby maak ik wijnen in kleine hoeveelheid waar ik in dit blog over ga vertellen. Ik heb "Vin de la Famille" opgestart wat letterlijk "de familie wijn" betekent. Dit omdat ik het wijn maken van mij opa heb overgenomen en gedeeltelijk heb geleerd. Mensen schatten door mijn leeftijd mij vaak dommer in dan dat ik ben. Wat sommige smaken, wijnen en ideeën betreft, overtref ik velen. Maar genoeg over mij, nu ga ik meer lullen over het maken van berkenwijn.

Berkenwijn, ik sta bij het horen van de naam al te gruwelen, toch wou ik het proberen. Dit afgelopen weekend was het over de 20 graden in mijn kleine dorpje waardoor ik op pad ging in de winter in een t-shirt. Eenmaal bij het aangelegen natuurgebied aangekomen zocht ik een afgelegen berkenboom die mij sterk en gezond leek. Ik boorde hier een gat van circa 8 tot 10 cm in waarna het sap er al uitstroomde. Snel nam ik de doorzichtige flexibele slang en drukte dit in het gat. Vlug wat isolatietape om de boom zodat het gat niet uit zou scheuren en de sappen niet verloren zouden gaan. Ik startte met het aftappen rond een uur of 2 en haalde pas de volgende avond mijn goed verborgen fles op. Ik had alles netjes gecamoufleerd omdat ik niet wou dat spelende kinderen of nieuwsgierige pottenkijkers met mijn fles ervandoor zouden gaan.

*Na afloop is het belangrijk een houten stop in het gat te plaatsen of de boom helemaal in te tapen zodat er geen zuurstof en bacteriën in de boomkern kunnen komen. Hierdoor kunnen we de volgende jaren weer sap tappen en genieten van de natuur.*

Thuis aangekomen liet ik de wijn een dag staan, met een waterslot erop zodat de zuurstof de sap niet aan zou aantasten. Ik weekte en maakte 200 gram rozijnen alvast schoon omdat ik die de volgende dag zou gaan gebruiken. De volgende dag legde ik al mijn apparatuur klaar nadat ik het had schoon gemaakt. Ik had 3,5 liter sap afgetapt waar volgens mijn meting bijna geen suikers inzaten (30 gram per liter). Om voldoende suikers te krijgen moest ik eerst rekenen:

Ik had 3,5 L met 30 gram per L.
3,5 x 30 = 105 gram suiker

Ik wou een wijn maken met ongeveer 12 % dus voerde ik een formule uit.
(Liters x Percentage x 18) - SG = TVS
Nu lees je dit en heb je meteen het gevoel dat alles duizelig wordt. Dat maakt niet uit, daarom heb ik deze formule voor jullie gemaakt. Het werkt als volgt:

Liters= de hoeveelheid liters dat er gemaakt gaat worden.
Percentage= het gewenste alcoholpercentage.
SG= de aanwezige suikers die zich al in de sap(pen) bevonden.
TVS= de "toe te voegen suikers" om het gewenste percentage te bereiken voor de wijn.

Nu we dit weten kunnen we de formule invullen:
(5 x 12 x 18) - 105 = 975 gram
Dit houdt in dat we de sap moeten aanvullen met 975 gram suiker.
Ik nam dus 0,75 liter water en iets minder dan een kilo standaard tafelsuiker en bracht dit aan de kook. Ik mengde hier ook 21 gram geconcentreerd citroenzuur doorheen omdat de sap zelf bijna geen zuur had evenals het water met suiker. Ik mengde de 2 sappen in een 5 liter gistingsfles en voegde gesneden rozijnen toe tot de fles vol genoeg zat. Eenmaal afgekoeld kon de gist erbij. Ik liet de wijn in een ruimte staan voor het raam zodat er veel zonlicht op de wijn zou vallen waardoor de vergisting wat sneller verloopt. Ik heb helaas geen foto's kunnen maken omdat dit sap heel snel verwerkt moet worden. Ik beloof bij de volgende blog wel foto's te plaatsen.

Lees deze blog later terug voor de uitkomst van deze wijn.

Ingrediënten voor 5 liter:
21 gram citroenzuur
200 gram rozijnen (blank)
3,5 liter berkensap
975 gram suiker
water